Nei it ferline werom: FEESTEN IN JIRNSUM
Lees alleen al over het kermisgebeuren in augustus het aanschouwelijk beschreven hoofdstuk hierover in het boek Fan Terp nei Terprâne, een en ander opgetekend uit de verhalen van oud-dorpsgenoten Sjouke Meijer en Gelf Palma. Beiden, niet meer in leven, vertelden over “de grutte merken troch de hiele buorren” in de jaren twintig. Ook over het Onafhankelijkheidsfeest in 1913. Datzelfde jaar werd er tevens met een groots feest herdacht dat de Jirnsumer Zuivelfabriek haar 25-jarig jubileum vierde. Voorlopig genoeg kennelijk, want het duurde tot 1935 dat het weer tijd was voor een feest. De in dat jaar afgesloten renovatie van de buorren (balstiennen er uit, klinkers er voor in de plaats) was reden voor het veel besproken Buorrenfeest. Meer recente redenen om feesten op touw te zetten waren de opening van de randweg Terprâne(1993), de afsluiting van de dorpsvernieuwing en de viering van het 75-jarig bestaan van Plaatselijk Belang (1994). Dit laatste was, vonden de Jirnsumers, reden genoeg om er gelijk maar een hele feestweek van te maken. Hét hoogtepunt bij deze jubileumviering was wel de reünie met meer dan 1200 gasten.
In de dorps- en privé-archieven zijn nog prachtige foto’s te vinden van vele feestvierende dorpsgenoten. Plaatjes uit de buorren, waar men “op de koppen wol rinne koe”, laten zien dat de ons voorgaande dorpsgenoten zich ook vele jaren geleden, niet onbetuigd lieten.
Doch, het meest opvallende en miraculeuze feest dateert uit het jaar 1903. Op 20 juli van dat jaar memoreert heel Jirnsum het feit dat het hoofd der school, Meester Ekke Blaauw 40 jaar het onderwijs in de gemeente Rauwerderhem heeft gediend, waarvan 7 jaar in Sibrandabuorren en vanaf 1870 aan de Jirnsumer school. Dat er vele decennia later een straat naar hem vernoemd is, is dan ook niet verwonderlijk. Het aantal dienstjaren zal hiervoor wellicht niet de voornaamste reden zijn geweest, maar ongetwijfeld de voorbeeldige en voortreffelijke manier waarop deze hoofdonderwijzer zijn taak heeft vervuld.
We nemen u mee naar een ver verleden. Naar een dorpsfeest, bijna 102 jaar geleden, waarvan de Friese kranten uitvoering verslag deden. Een citaat uit het Nieuwsblad van Friesland: “ Het Blaauwfeest in Irnsum De blijde dag is aangebroken. Irnsum viert feest. Vlaggen wapperen in het zonnetje, alles straalt van vrolijkheid. Midden in de nacht zijn reeds ijverige handen aan de gang gegaan om bij het aanbreken van de dag klaar te zijn. Alles ter ere van de jubilaris; het 40-jarig jubilé van meester Blaauw. Irnsum huldigt een verdienstelijk man en dorpsgenoot. En jong en oud, arm en rijk, hervormd, katholiek en doopsgezind, allen hebben zich verenigd om hun meester te huldigen. Geen standsverschil of godsdienstige richting geldt heden. Eén in allen. Harmonie.”
In een speciaal uitgegeven
DE JUBILARIS
Het feestprogramma ziet er veelbelovend uit. En hoe het feest verlopen is… we lezen het in een uitgebreid (ingekort) krantenverslag. (de spelling is iets aangepast)
Het feest te Irnsum “J.l. maandag was het dorp Irnsum reeds vroeg in feestdos. Van de toren der Herv. Kerk en uit vele particuliere woningen wapperde het nationale dundoek, terwijl bij school en het huis van de hoofdonderwijzer versieringen waren aangebracht. Verder waren in der bermen van de rijksweg verschillende tenten en tentjes verrezen. Een teken dus dat er iets bijzonders aan de hand was. Wat dit toch was ? Wel lezers, we zullen het u maar gauw vertellen, meester Blaauw, het algemeen geacht en bemind hoofd der o.l. school herdacht zijn 40-jarig jubilé als zodanig. En zij, die weten hoe de heer Blaauw in Irnsum gezien is bij arm en rijk, jong en oud, zullen zich dus nu niet meer verwonderen dat men deze dag niet onopgemerkt voorbij wensten laten te gaan. De feestcommissie, die op 16 juli 1903 is opgericht en aan wie de leiding werd opgedragen en allen die maandag een kijkje kwamen nemen, zullen zeker erkennen hoe succesvol de dag is verlopen. Er was dan ook met onverdroten ijver gewerkt en hoewel zondags vóór de feestdag het weer zich dreigend liet aanzien, ja, het scheen dat Pluvius een ganse tijd zijn scepter wou zwaaien, Maandag brak het zonnetje door de wolken; de machtigste factor voor het welslagen van het feest, het weer hielp de wakkere commissie mee. Reeds vroeg, om 9 uur begon het feest. De commissie, gezeten in landauers, begaf zich naar des jubilaris huis om hem te complimenteren. Ook Arrondissementsschoolopzieners en Kerkvoogden spreken woorden van diepe waardering en telkens als er een spreker eindigt klinken er vreugdekreten uit de dicht opeen gepakte massa: “Lang leve meester” en men zwaait de grijze jubilaris toe.
Diep geroerd dankte de heer Blaauw voor deze hulde. Namens de gemeente sprak de heer D. Pasma woorden van lof en dank, terwijl eveneens hartelijke woorden van waardering werden gesproken namens personeel en oud-leerlingen. Na een serenade van de leerlingen kon het schoolfeest een aanvang nemen. Met milde hand werden tractaties uitgedeeld en werd er pret in de draaimolen gemaakt. Om 11 ½ uur had een optocht der leerlingen plaats met het Fanfare-corps aan het hoofd. Af en toe zag men de brieven- en telegrammenbesteller lopen, vanzelf naar meesters huis. Ook kwamen collega’s uit de omtrek de jubilaris feliciteren. Des middags verzamelde de jeugd zich weer op het schoolplein voor een vrolijke optocht door het dorp, begeleid door de lustige tonen van de Fanfare, terwijl de jubilaris en echtgenote, benevens de commissieleden in landauers volgden. Ook werd er later, bij het feest op het terrein, weer royaal getracteerd. Om 3 uur begon het feest voor de ouderen: de Kermesse d’été werd opengesteld En reeds dadelijk mochten oaljekoekspul en Spiritistisch theater, Bonne en Hop en Schrok zich in een druk bezoek verheugen. Bij het Geluksrad en de Amerikaanse weegschalen kwamen handen te korten ook in de tentjes waar scherts-artikelen en boeketten werden verkocht was het druk. Irnsumer jonge dames en heren hadden zich voor deze gelegenheid in fraaie kostuums gestoken, zodat ge Zeeuwinnen en Zigeunerinnen, Tirolerinnen en welke innen meer, zag bedienen en lopen dat het een aard had. Het leverde allemaal een fantastisch gezicht op en het geheel was een zeer leuke boel. Ook een groot aantal vreemdelingen bewoog zich tussen de feestvierenden. Des avonds werd het feest besloten met een concert en een vuurwerk, dat in alle opzichten slaagde. Ook dan beweegt zich een kolossale menigte op het feestterrein en vieren vrolijkheid, dankbaarheid en blijdschap hoogtij. Met trots kan dus de commissie en allen die tot het welslagen van het feest meegewerkt hebben terugzien op een feest waar nog lang, zeer lang door de feestvierenden over gesproken zal worden. …. “
Al met al is het al weer ruim 10 jaar geleden dat deze dorpsfeesttraditie is voortgezet. En… goede tradities moet men niet veranderen; zeker niet verloren laten gaan. Wie pakt de handschoen op voor het organiseren van het volgende Jirnsumer dorps- feest ? Op de oranje/zwarte programmaboekjes voor de thuiswedstrijden van de in dezelfde kleuren spelende leden van de grootste (sport)vereniging in ons dorp de V.V. Irnsum staat onder de naam vermeld de oprichtingsdatum : 28 december 1931. Dat schiet al lekker op naar het 75-jarig bestaan. Wellicht een reden om deze verjaardag niet alleen binnenskamers te vieren, maar de feestgrenzen te verleggen, b.v. tot aan de dorpsgrenzen. Het bestaan van driekwart eeuw is het waard.
Gerelateerd bericht
Historische lezing in Grou over o.a. Jirnsum →
Nei it ferline werom: Ekke Blaauwstrjitte →
Nei it ferline werom: Een gruwelijke Pinkstergebeurtenis →