Sloop stjelppleats
Het adres is officieel aan de Rijksweg, maar voor de Jorwerda’s en ook voor de vorige bewoners, de fam. Hornstra (zie ook het gastenboek van deze site) is dat Foutebuorren. Deze naam komt al voor op oude kaarten en geschriften uit de 17e eeuw.
Foute(of Fouta)buorren was één van de terpjes rondom Jirnsum, met van oudsher drie boerderijen. De naam is volgens deskundigen ontleend aan het woord foute, waarmee wordt aangegeven dat de toegangsweg in herfst en winter meestal onder water staat. Deze laagte (foute) is ontstaan door afgravingen van b.v. turf of terp. In dit geval dus van de terp.
(Even terzijde….. maar wat is het te betreuren dat men het bij het bepalen van de Jirnsumer straatnamen niet heeft aangedurfd om deze aloude naam over te nemen, in plaats van deze te verbasteren tot Fonterbuorren. Zou Foutebuorren echt zo fout zijn? Zeker niet als het recht doet aan de geschiedenis).
Maar om terug te keren bij vandaag de dag. In het gemeenteblad “Op de Hichte” hebben we kunnen lezen dat de gemeente te sloopvergunning voor dit stee gaat verlenen.
Als alles volgens plan verloopt gaat deze stjelppleats, waarvan het vooreind, het woongedeelte, dateert van 1878, in april van dit jaar onder de slopershamer. Het boerenbedrijf wordt er al sinds enige tijd niet meer uitgeoefend.
Hoewel vooral het bedrijfsgedeelte oud en vervallen is, verzakt en met gaten in het dak en scheuren in de muren, verdwijnt er toch weer een karakteristiek beeld uit het landschap.
Niet zichtbaar, maar wel bijzonder aan deze oude pleats (waarvan het achterste bedrijfsgedeelte en de molkenkelder aanmerkelijk ouder moeten zijn dan het voorhuis) is de ingemetselde zolder van de molkenkelder.
Deze kelder, waarin vóór de opkomst van de zuivelfabrieken de zuivelbereiding plaats vond, is gespaard gebleven bij de afbraak van het oorspronkelijke voorhuis, dat onderdeel moet zijn geweest van een kop-hals-rompboerderij.
Hoewel de kelder volgens onderzoekers een unieke bouwconstructie heeft, gaat deze binnenkort dus wel verloren. “Spitich, no ja, mar wat moat ik mei san grutte kelder yn ús nije hûs” vindt Tryntsje Jorwerda.
Want inderdaad, als de sloop een feit is, het puin is geruimd en Thomas en Tryntsje tijdelijk hun intrek nemen in een stacaravan, dan wordt begonnen met de nieuwbouw. Op de vraag hoe die er dan uit komt te zien kan het antwoord kort zijn: geen moderne nieuwbouw, maar een mini-uitvoering van de bestaande boerderij, compleet met ûleboerd. Afgezien van de vraag of dit ook de wens is van de bewoners, is wel duidelijk dat er een moeizame weg is afgelegd om te komen tot een voor alle partijen aanvaardbaar resultaat. Behalve de opdrachtgever zelf zijn er nog diverse instanties die hun stem willen laten horen; gemeente, Hûs en Hiem, etc. De sloop- en bouwvergunning heeft heel wat ambtelijke voeten in de aarde gehad en er is veel onnodige tijd verloren gegaan.
 |
 |
Vooruitkijkend kunnen we blij zijn dat er geen leegte achterblijft, maar dat Foutebuorren bewoond blijft. Wellicht een “Lyts Foutebuorren??
Gerelateerd bericht
Sinterklaas intocht 2023 →
Per direct gastvrouwen of -heren gezocht voor It Kattehûs →
Stemmen Tweede Kamerverkiezing 22 november 2023 →
