Vogels in en rondom Jirnsum (deel 6)
Het wintertje begin maart
Op 2 maart, de inmiddels historische sneeuwdag (in Jirnsum viel een pak van wel 40 cm.), heb ik, gedeeltelijk fietsend, gedeeltelijk wadend door de sneeuw, geprobeerd via Tersoalstersyl het gemaal bij Gaustersyl aan het Sneekermeer te bereiken, hetgeen met veel moeite is gelukt. Ik wilde natuurlijk zien hoe de vogels reageerden op onverwachte en ongewone winterse omstandigheden.
Bij Oudeschouw zag ik een Watersnip die midden in een sloot vol gelige ‘papsneeuw’ landde. Later bij het Sneekermeer zag ik nog veel meer Watersnippen die op zoek waren naar stukjes open water in de verder compleet volgesneeuwde sloten.
Op een met strooizout sneeuwvrij gemaakt stukje wegberm even voorbij Oudeschouw fourageerden een Keep en een Kramsvogel die met opgezette veren de kou trotseerde.
Op de Wjitteringswei richting Tersoalstersyl zaten op geveegde weggedeelten een Kievit, twee Veldleeuweriken en vier Nijlganzen. Ondanks sneeuw en kou ging een Pimpelmees op een nabijgelegen erf vrolijk verder met de voorjaarszang.
Bij het Sneekermeer gekomen, ik kon nu niet meer fietsen maar moest met grote stappen door de sneeuw banjeren, zag ik honderden door de winter overvallen Kieviten kleumen op het ijs van de zomerpolders. Veel van deze Kieviten hebben het niet overleefd, later zijn er in Fryslân tientallen dode exemplaren gevonden.
Bij mijn uiteindelijke doel, de Gaustersyl, zag ik een Sperwer en vond ik een Vossenspoor, met een prachtige ‘sleep’ van de dikke staart in de hoog opgetaste sneeuw.
Gelukkig waren gedeelten van de Grienedyk en de gehele Abbengawiersterdyk geveegd, zodat de terugreis zonder al te veel moeite verliep. Vlak voor Jirnsum zag ik tenslotte nog een verdwaalde Witte Kwikstaart.
Het eierraapverbod
Vlak voor het begin van het eierraapseizoen verbood de rechter het rapen van Kievitseieren in Fryslân. Sommige eierzoekers reageerden furieus, andere afwachtend of berustend.
Boze eierzoekers belegden een protestvergadering in de Twee Gemeenten in Jirnsum. Hierin werd flink uitgehaald naar de rechter, de tegenpartijen de Faunabescherming en Vogelbescherming en ook naar de BFVW.
Ik vind dit niet altijd even verstandig. Het duidt op onderschatting van de tegenpartij, vooral de Faunabescherming. De mensen van deze club worden door eierzoekers graag afgeschilderd als ‘Hollanders’ die niets van vogels of de natuur zouden begrijpen. Dit is echter een onjuist beeld. Persoonlijk ken ik aanhangers van de Faunabescherming, die niet alleen geen ‘Hollanders’ zijn, maar die ook beschikken over een vogelkennis waar menig eierzoeker nog wat van zou kunnen leren.
Als iedereen het hoofd koel houdt, zoals ook het hoofdbestuur van de BFVW deed en doet, en als iedereen zich aan de wet houdt, is er best een kans dat er volgend jaar, misschien in een aangepaste vorm, weer mag worden geraapt. Bij die aangepaste vorm denk ik bijvoorbeeld aan het quotum dat omlaag zou kunnen van de huidige vijftien naar vijf te rapen eieren per zoeker. Of er zou gestopt kunnen worden met rapen na het eerste geraapte gemeentelijke ei. Als dan ook de Faunabescherming een klein beetje water bij de wijn doet, is een mooie oude traditie gered.
Meldingen en waarnemingen
· Roelfien Smittenberg toonde mij een heel klein wespje dat ze afgelopen winter in huis vond. Bij determinatie op het Fries Natuurmuseum (sinds kort: “Natuurmuseum Fryslân”!) bleek het niet om een wesp te gaan maar om een zogenaamde Nomada Wespbij, een klein bijtje met het uiterlijk van een wesp.
· Johan Langhout zag in de zomer van 2000 een mannetje Goudvink op het kerkhof aan de Kerkebuurt. Het was mij niet bekend dat hier toen Goudvinken voorkwamen. In het onderzoek voor de ‘Atlas van de Nederlandse broedvogels’, dat werd uitgevoerd van 1998 tot en met 2000, had ik de Goudvink hier niet vastgesteld.
· Arjen Schoustra zag al op 28 februari de eerste Grutto’s langs de Bûtlânswei.
· Tijdens het spectaculaire wintertje van begin maart vond Arjen Schoustra het spoor van een Vos op de dikbesneeuwde Jirnsumer ijsbaan. Ik ben direct even gaan kijken en kon, na de sporen te hebben vergeleken met die van de hond, de waarneming al snel bevestigen. Eind april vond ik trouwens een vossenhol aan de Grienedyk bij de Potten. Hierbij lagen de resten van een Bergeend, een Canadese Gans, een Wilde Eend, twee Wintertalingen en een haas.
· Jopie Niemarkt zag eind februari een IJsvogel langs de tochtsloot nabij de zendmast.
· Bij Hotsma aan de Rijksweg bezetten Nijlganzen het nest van een Zwarte Kraai, dat eerder door mensen was verstoord.
· Jan Meijer zag op 10 maart twee Pestvogels in de omgeving van de Dekemastrjitte en de Himdyk. Voor Jirnsum is dit een bijzondere waarneming! In mijn archief vond ik slechts een melding van 27 december 1981 (!) toen Mathias Schuurs in de Douwemastrjitte een Pestvogel zag.
· Gabe Kiestra zag op 25 april de eerste Gierzwaluwen boven ons dorp. Meestal zie ik de eerste Gierzwaluwen op koninginnedag.
· Zeer intrigerend is het verhaal dat Johan Langhout mij vertelde over het voorkomen van een Visotter bij de oude eendenkooi bij Offingawier in de jaren negentig, een periode waarin de Visotter in Nederland als uitgestorven werd beschouwd. Een plaatselijke boer had de Otter ook gezien.
· Op 30 maart zag ik een Klapekster langs het binnenpad naar Friens. De Klapekster is in Nederland als broedvogel uiterst zeldzaam (slechts 1 à 2 paartjes), maar als doortrekker en wintergast is deze vogel wat algemener.
Meldingen graag op tel.nr. 602377,
Bauke Sienema
Gerelateerd bericht
Update werkzaamheden rondom Jirnsum →
Belangrijke Verkeersinformatie: Tijdelijke Afsluiting Bûtlânswei →
Breicafé weer van start →
