Ziekte van Weil
Een paar weken geleden kwam Rakker, een reutje van een jaar of 6, op de praktijk. We hadden Rakker sinds zijn puppy-vaccinatie niet meer gezien. Hij was nu doodziek en hij kon nauwelijks op zijn poten staan…
Zijn slijmvliezen zo geel als een kanarie, diarree en braken. Door de diarree en hevig braken was hij erg uitgedroogd. Besloten werd om Rakker op te nemen en aan het infuus te leggen. Na bloedonderzoek bleek dat Rakker ernstige lever en nierproblemen had. Één van de mogelijke oorzaken is Leptospirose ofwel de ziekte van Weil. Vrijwel iedereen kent de ziekte van de jaarlijkse vaccinatie. Maar wat is ziekte van Weil nu eigenlijk precies, hoe raakt een hond besmet en wat zijn de risico’s?
De ziekte van Weil wordt veroorzaakt door bacteriën (leptospiren). Er zijn zeer veel verschillende (sero- of sub-)typen van deze ziekteverwekkers bekend, waarvan een twintigtal de hond ziek kunnen maken. Met welk type een hond besmet kan raken, hangt sterk van zijn leefomstandigheden af (stad, platteland, buitengebied). De ziekteverwekker bevindt zich in de urine van het geïnfecteerde dier en via deze urine wordt de ziekte verspreid. Bijvoorbeeld door likken of snuffelen van hond tot hond, of via besmet (vooral stilstaand) water of vochtige bodems (modder). Maar ook besmet voedsel of drinkwater of de urine of beet van een knaagdier (ratten) zijn mogelijke besmettingsbronnen. Nadat de ziekteverwekker het lichaam via de huid en/of de slijmvliezen is binnengedrongen vindt een snelle verspreiding plaats door het gehele lichaam via het bloed.
Dit proces vergt ongeveer 7-10 dagen. De bacterie tast vervolgens diverse orgaansystemen aan. Vooral lever en nieren en bloedvaten raken beschadigd door de infectie. Symptomen die kunnen optreden variëren van gebrek aan eetlust, koorts, algehele malaise, braken en diarree (mogelijk met bloed) tot bloedingen, ademhalingsproblemen, bewegingsproblemen, nierfalen en geelzucht. Welke symptomen meer op de voorgrond treden hangt onder andere af van het serotype van de leptospirose-bacterie waarmee de besmetting heeft plaatsgevonden. Niet altijd wordt een besmette hond echter duidelijk ziek. Er kan ook een chronisch verloop plaatsvinden, waarbij chronisch nierfalen, voortplantingsproblemen en oogproblemen gezien kunnen worden. Bij jonge en niet gevaccineerde honden zal vooral het acute verloop gezien worden, bij oudere en minder goed gevaccineerde honden zal eerder de chronische ziekte voorkomen. De diagnose wordt gesteld op grond van het klinisch beeld, algemeen bloedonderzoek en specifiek onderzoek (antilichaam test) van bloed en/of urine. De behandeling vergt een intensieve verpleging. Het is daarom meestal noodzakelijk om de patiënt een aantal dagen op te nemen in de kliniek. Er wordt een specifieke behandeling met antibiotica (keuze is mede afhankelijk van de nierfunctie) ingesteld, naast ondersteunende maatregelen (infusen, medicijnen tegen braken en/of diarree, etc.) Omdat de ziekte zeer besmettelijk is, zijn quarantaine maatregelen noodzakelijk. Ook mensen kunnen besmet raken met de Leptospirose bacterie en de ziekte van Weil krijgen. Het veroorzaakt bij mensen een ziektebeeld met onder andere koorts en geelzucht met soms een dodelijke afloop. Het is gelukkig mogelijk om te vaccineren tegen de ziekte van Weil. Deze vaccinatie moet wel jaarlijks herhaald worden. Het immunologische geheugen is voor deze ziekte namelijk beperkt tot een jaar. Dat komt omdat het een bacteriële infectie betreft. Voor virussen bestaat meestal een langer immunologisch geheugen. In zomer is het klimaat voor de bacterie het meest gunstige om zich te vermenigvuldigen. Hierdoor is de besmettingskans dan het grootste. Daarom adviseren we dan ook om uw hond bij voorkeur in het voorjaar te laten vaccineren tegen deze ziekte. Niet alleen om de hond te beschermen, maar ook om de mensen in de buurt van de hond te beschermen, aangezien mensen ook (zeer) ziek kunnen worden. Ook als honden niet zwemmen, is het toch belangrijk om de hond in te laten enten. Rakker heeft het helaas niet gehaald. Of de ziekte van Weil de oorzaak was weten we niet met zekerheid. Dat het noodzakelijk is om honden jaarlijks te enten tegen deze ziekte is echter duidelijk. Zowel voor de gezondheid van de hond als ook van de mens!
Eric Havik,
Dierenartsenpraktijk Grou-Reduzum
