Bistedokter over braakballen
Onze gevederde vriend, die de wijsheid in pacht pleegt te hebben, is gewend zijn prooi met huid en haar te verslinden. Net als overigens ook andere roofvogels beschikt Zijne Eigenwijsheid over twee magen: eentje die de buit zoveel mogelijk verteert en de andere die de grotere delen tegenhoudt en samenkneedt tot een bal. Aangezien deze maag de onverteerde resten makkelijker naar voren kan werken dan door het maagdarmkanaal te stouwen, komen deze als uilenbal onder zijn domicilie te liggen tussen de uitwerpselen.
Aan de vorm en de inhoud kun je meestal herkennen wie de regelmatige bezoeker is van de vindplaats. Aan de bestanddelen van deze braakballen kun je weer afleiden welke muizen de rover het liefste eet.
Braakballen komen ook bij andere diersoorten voor en zijn over het algemeen grauwgrijs van kleur. Een heel enkele keer zijn ze echter heel anders gekleurd. Niet alleen vogels produceren braakballen. Katten kunnen er ook wat van, vooral de langharige. Ook onze lieftallige viervoeters plegen muizen te vangen. Meestal meer als sport dan uit noodzaak; immers wij verzorgen ze zo goed dat ze niet echt meer prooidieren nodig hebben. Maar een kattenbraakbal heeft weer niets van doen met hun buit. Het is juist het ijdele karakter en de niet aflatende neiging tot vachtverzorging die sommige katten de das omdoen. In hun ijver krijgen ze zoveel haren van hun eigen jasje binnen dat deze zich samenballen in de maag. Deze ‘haarballen’ verteren niet, noch kunnen ze de darm passeren. Overgeven is dan de enige remedie. Om tot braken te komen gaan katten dan, heel onnatuurlijk, meestal gras of ander plantaardig materiaal opvreten. Als ook het opbraken niet goed lukt, kunnen wij een handje helpen door poeslief van pasta te voorzien die deze haarballen uiteen doet vallen, zodat de restanten wel een weg naar buiten kunnen vinden.

Bij konijnen komt ditzelfde fenomeen voor. Alleen kunnen konijnen weer niet overgeven. Ze gaan wat in een hoekje zitten, eten niet en verpieteren. Ook dan kan pasta of ananassap uitkomst brengen.
En honden dan? En of die last kunnen hebben, maar dan anders! Doeska is een uitermate levenslustige Duitse Staande. Op zich niet zo bijzonder voor dit ras. Ze is ruim twee jaar en ze woont bij Hester. Om de onstuitbare energie wat in te dammen gaat Hester regelmatig met Doeska uit en apporteren is dan bij beide favoriet. Daarbij wordt met graagte gebruik gemaakt van een hip rood rubberen balletje ter grootte van een ei. Ook erg geschikt tijdens het zwemmen want dit kleinood blijft namelijk mooi drijven. Doeska is gek met die bal en kan eigenlijk niet zonder. In haar tomeloze buien liet het luisteren naar de bazin nog wel wat te wensen over. Daarom gaat Hester sinds kort met Doeska op hondencursus om de gehoorzaamheid nog wat te verbeteren. Dat bevalt prima van beide kanten! Doeska doet met erg veel plezier de training en steekt er nog wat van op ook. Tevens is het erg aangenaam toeven met soortgenoten van verschillend allooi. Ook Hester is uitermate content over de cursus in Jirnsum, want Doeska staat zienderogen beter onder appèl!
Vorige week gebeurde er echter iets vervelends tijdens het zaterdagse uitje. Tijdens het spel met andere honden raakte Doeska plotseling ‘haar ei’ kwijt. Nergens meer te vinden. Ietwat teleurgesteld taaide ze af naar huis. Ze zou hem toch niet opgegeten hebben? Tot woensdag gebeurde er niets. Doeska was vrolijk, at goed, poepte normaal, maar er zat geen fel rode bal, noch delen daarvan, in haar ontlasting. Doeska leek dus géén problemen te vertonen, maar het zat juist Hester toch niet helemaal lekker. ‘Raadpleegt uw dierenarts’, werd haar ingegeven. Ik sloot niet uit dat de bal nog in haar maag zou zitten. Gewoon de proef op de som nemen leek het devies. Doeska mocht van mij gewoon haar eten, zelfs een extra boterham om de maag flink volume te geven. Daarna verscheen het duo op de praktijk voor een ‘braakinjectie’. Samen werden ze vervolgens voor een korte bermwandeling op pad gestuurd. Binnen de kortste keren was het arme beest kotsmisselijk. Maar de unieke ‘braakbal’ kwam heelhuids tevoorschijn!
Als we het voorval evalueren komen we tot de conclusie dat in het vuur van het spel met de andere honden Doeska iets te hebberig ‘haar ei’ heeft verdedigd en ‘veiliggesteld’. Iets té veilig. Tijdens het poseren voor de foto direct na het opbraken van de bal, heeft Doeska uitsluitend aandacht voor haar ‘oogappeltje’. Jammer, maar het mag niet meer van de dokter!
Menno J.Wiersma,
Dierenartsenpraktijk Grou-Reduzum